Buhar Kazanı Parçaları ve Emniyet Elemanlarının Görevleri

Buhar Kazanının Parçaları ve İşlevleri

1.Presostat Grubu

1.a.Presostat

Buhar kazanına enerji verilmesi durumunda kazan içindeki su ısınacak ve suyun bir kısmı buhara dönüşecektir. Daha fazla su buhara dönüştükçe kazanın içindeki sıcaklık artacak sıcaklıkla orantılı olarak kazan basıncıda artacaktır. Isıtma elemanı kazanı ısıtmaya devam ettikçe basınç yükselmeye devam edecektir. Eğer basınç kontrol edilmezse kazan ölümcül güçte patlayabilir. (NOT: Patlamayı önlemek için tüm kazanlarda basınç tahliye cihazları bulunmaktadır.)  Böyle bir durumda ısıtma elemanı devre dışı bırakılmalı ve kazan içinin sıcaklığı oda sıcaklığına düşürülerek basıncının düşmesi sağlanmalıdır. Presostatlar güvenli olmayan yüksek basınçların oluşması durumunda ısıtma sistemini kapatmak için tasarlanmış buhar kazanı ekipmanıdır.

Presostatlar kazan üzerinde iki adet olmalıdır. Bunlardan birincisi limit presostat olup ayarlanan değerde brülörü durdurur. Diğeri ise basınç ayarlar.

1.b.Manometre

Sistemdeki akışkanın basıncını gösteren ölçüm elemanıdır.

2.Termometre

Kazanın içerisindeki suyun sıcaklığını gösterir.

3.Emniyet Ventili

Buhar kazanı tesisinde aşırı basıncı önlemek için kullanılan temel cihaz emniyet ventilidir. Emniyet ventilleri buhar kazanları içerisindeki basınç değeri, önceden belirlenen maksimum basınca ulaştığında buhar kazanı içerisindeki bir miktar sıvıyı serbest bırakarak, kazan basıncını güvenli bir şekilde azaltmaya yarayan kazan elemanıdır. Emniyet ventili kazan buhar tamburunun üzerinde bulunur ve vananın giriş tarafının belirlenen basıncı aştığında otomatik olarak çalışır.

4.Seviye Göstergesi

         a.Kazan Tağdiye Cihazı

         b.Manyetik Seviye Göstergesi

         c.Seviye Şarteri

4.a. Kazan Tağdiye Cihazı

Buhar kazanlarında kazanın içerisindeki su seviyesini kontrol eden bir cihazdır. Kazanın içerisindeki su belirli bir seviyenin altına düştüğünde kontak vererek kazan besi pompasının çalışmasını sağlayarak, kazana su girişini sağlamış olur. Kazandaki su seviyesi belirli bir seviyenin üstüne çıktığında kazan pompa grubunu devre dışı bırakarak, kazana su girişini önlemiş olur. Buhar kazanlarında tağdiye cihazları emniyet elemanları olarak görev görürler.

4.b. Manyetik Seviye Göstergesi

Buhar Kazanı içerisindeki sıvının seviyesini gösteren cihazlardır. Buhar kazanı içerisine daldırılan şamandıra depodaki sıvının yükselip alçalmasıyla şamandırada yükselir veya alçalır. Şamandıradaki bu hareketlilik sayesinde seviye göstergesi kazandaki sıvı seviyesini okur ve gösterir.

4.c. Seviye Şalteri

Seviye şalteri sayesinde kazan içerisindeki su seviyesinin olması gereken değerin üzerinde veya altında olması durumunda bu şalter devreye girerek buhar kazanı sistemini koruma altına alır.

5.Buhar Kazanı Blöf Sistemi

Blöf sistemi buhar kazanını içerisindeki askıda kalan katı maddelerin veya altta kalan çamurun buhar kazanı çalışırken kazan içerisinden sıvı alınarak sistemden atılıp uzaklaştırılması işlemine denir.

5.a. Dip Blöf Sistemi

Alev borulu kazanların tabanında veya su borulu kazanların çamur tamburunda biriken çamurun kazandan uzaklaştırılması için kullanılan sisteme dip blöf sistemi denir. Çamur kazandaki ısı transfer yüzeyine ve kazan borularına zarar vereceğinden, bu durumda kazan verimini ve kazan ömrünü olumsuz etkilediğinden dolayı buhar kazanındaki bu çamur günde bir defa düzenli olarak sistemden dip blöf sistemi yardımıyla atılmalıdır.

5.b. Yüzey Blöf Sistemi

Buhar kazanlarında suyun yüzeyinde askıda kalmış katı maddelerin sistemden uzaklaştırılması için kullanılan sisteme yüzey blöf sistemi denir.

Blöf Sisteminin Faydaları

• Daha saf ve temiz buhar elde edilir.
• Kazan dibinde çamur oluşumu önlendiğinden dolayı çamurun neden olacağı korozyon ve ısı kayıpları da önlenir.
• Kazan suyunun köpürmesi ve buhar hattından taşması engellenerek daha güvenli bir çalışma ortamı sağlar.
• Kazan seviye göstergesinin çamurdan dolayı tıkanarak göstergenin devre dışı kalması ve kazanın susuz kalma ihtimalini önler.

6.Brülör

Brülör buhar kazanlarında kullanılan yakıtın hava ile en uygun oranda karıştırılarak yakıtın tamamen yanmasını sağlayan cihazlardır.

Yakıt Cinsine Göre Brülörler

• Katı yakıt yakan brülörler
• Sıvı yakıt yakan brülörler
• Doğalgaz brülörleri
• Çift yakıtlı brülörler
  
  

Brülör İşlevleri

• Yanma odasına yakıtı verir.
• Yanma odasına hava verir.
• Yakıt ile havayı uygun oranda karıştırır.
• Karışımı tutuşturur ve yakar.
• Yanma ürünlerini meydana çıkarır.

7.Buhar Kazanı Pompası

Kazan içerisine sıvı transferi yapmak için kullanılır.

8.Havalık (Hava Tahliye Vanası)

Havanın kazan içerisinde bulunması kazan içerisindeki sıvının sıcaklığını düşürür ve hava içerisinde bulunan nem ve oksijen buhar kazanında korozyona neden olur. Bu durumda sistem verimini ve ömrünü olumsuz derecede etkiler. Bundan dolayı buhar kazanındaki hava kazan dışarısına atılmalıdır. Bu havayı dışarı atmak içinde buhar kazanlarında hava tahliye vanaları kullanılır.

9.Buhar Hattı Vanası

Buhar kazanındaki buharın kullanılacağı tesiste kullanılmak üzere sisteme gönderen vana.